Quyết định của Nga sau 39 ngày tạm cư tại phi trường Sau 39 ngày lưu trú tại khu vực chuyển tiếp bay của sân bay Sheremetyevo, chiều 1/8, cựu nhân viên CIA Edward Snowden đã được phép lánh nạn ở Nga 1 năm. Trong thời khắc quan yếu của Edward Snowden có luật sư Anatoly Kucherena và cố vấn pháp lý WikiLeaks Sarah Harrison. Đây là 2 người có vai trò gần như quyết định tới kết quả ngày hôm nay của cựu viên chức CIA. Tuy tháp tùng Edward Snowden rời khỏi phi trường Sheremetyevo, lên một chiếc taxi màu xám tiến vào các con phố ở Thủ đô Moskva, nhưng luật sư Anatoly Kucherena lại chối từ tiết lậu nơi ở sắp tới của cựu viên chức CIA vì lo âu cho sự an toàn của người đang bị Mỹ săn lùng đất nhất hiện nay. Giới chuyên môn rất quan hoài tới tuyên bố của luật sư Anatoly Kucherena khi ông nhấn mạnh: Edward Snowden đã được cấp giấy phép trú ngụ 1 năm, có thể được kéo dài vô vận hạn và có thể đi tới bất cứ nơi nào ở Nga. Luật sư Anatoly Kucherena cũng khẳng định, Nga không có ý định ngăn trở Edward Snowden rời khỏi giang san này, thậm chí có thể trở về Mỹ. Luật sư Anatoly Kucherena còn cho biết, Edward Snowden đã đọc cuốn tiểu thuyết “Tội ác và trừng phạt” của đại văn hào Nga Fyodor Dostoyevsky do ông cung cấp. Ông Anatoly Kucherena còn dạy Edward Snowden cách thích ứng với cuộc sống mới là học văn hóa và ngôn ngữ Nga. Theo luật sư Anatoly Kucherena, Edward Snowden dù rằng được rất nhiều cô gái, kể cả cựu gián điệp người Nga Anna Chapman xinh đẹp “ngỏ lời”, nhưng cựu nhân viên CIA vẫn khẳng định: nhớ tới bạn gái của mình. Theo giới truyền thông, gần 1 tháng trước (5/7), cựu viên chức CIA Edward Snowden đã nhận lời cầu hôn của cựu gián điệp Anna Chapman duyệt y mạng tầng lớp Twitter. Theo hãng tin Itar-tass của Nga, Cơ quan thiên di Liên bang Nga (FMS) đã cấp cho Edward Snowden những giấy tờ cần thiết để được phép lưu trú trên lãnh thổ Nga và trạng sư Anatoly Kucherena đã xác nhận thông tin này. Trước đó (31/7), trạng sư Anatoly Kucherena cho biết, Nga chưa nhận được từ Mỹ các giấy tờ cụ thể và hợp pháp về việc dẫn độ Edward Snowden bởi theo ông, cựu viên chức CIA là con người chứ không phải đồ vật, do đó, nếu muốn dẫn độ, Mỹ phải xem xét các điều khoản pháp lý và gửi cho Nga các giấy tờ hợp thức. Khi trò chuyện với Đài Truyền hình Nga, trạng sư Anatoly Kucherena cho biết, cựu viên chức CIA gần như kiệt lực và hiện là thời gian để thích nghi của Edward Snowden. Vẫn theo trạng sư Anatoly Kucherena, Edward Snowden phải chi trả bằng số tiền tần tiện của mình và hình như đã kiệt khi sống ở khách sạn tại khu vực chuyển tiếp bay của phi trường Sheremetyevo. Nhưng bố và luật sư người Mỹ của Edward Snowden sẽ đến Moskva sớm nên cựu nhân viên CIA sẽ không phải một mình đối mặt với nhiều vấn đề và mọi thứ sẽ ổn. Luật sư Anatoly Kucherena cho rằng, Edward Snowden sẽ nhận được nhiều lời mời làm việc trong thời kì sống ở Nga, kể cả của giới phóng viên, nhưng cựu viên chức CIA sẽ không tiết lộ thêm thông báo bởi muốn xây xựng một cuộc sống mới ở xứ sở bạch dương. Tuy nhiên, trước khi cam kết không ban bố thêm bất kỳ tài liệu nào bôi nhọ chính phủ Mỹ, Edward Snowden đã trao một phần tài liệu cho phóng viên khi còn ở Hongkong và không thể lấy lại chúng. Được biết, Edward Snowden đã được mời làm việc với Vkontakte, một trang mạng xã hội hàng đầu ở Nga (rưa rứa như trang Facebook), chỉ vài giờ sau khi cựu nhân viên CIA nhận được quy chế tị nạn ở nước này. Người sáng lập trang web Vkontakte Pavel Durov đã yêu cầu Edward Snowden làm việc với nhóm bảo mật đặc biệt của ông. Edward Snowden sẽ được hưởng quyền công dân Nga sau 5 năm sinh sống tại Nga. Trước đó, Tổ chức phi chính phủ ''Những chiến sĩ vì công lý không biên thuỳ'' của Iran từng mời Edward Snowden đến Tehran để nói về hoạt động điệp báo viên của Mỹ.
Một quyết định vừa cứng rắn vừa nhân văn Thượng nghị viên Mỹ John McCain đang đề nghị Washington xem xét lại quan hệ với Moskva, song song coi động thái kể trên của Nga là việc "đáng xấu hổ", gây khó khăn cho Mỹ. Ông John McCain thậm chí còn đề xuất trừng trị Nga sau khi Moskva chấp thuận cho Edward Snowden được tị nạn 1 năm ở nước này. Chủ toạ Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sỹ Robert Menendez cảnh báo, quyết định của Nga là "một sự thụt lùi" đối với quan hệ song phương. Thượng nghị sỹ Charles Schumer coi quyết định của Nga là "cú đâm sau lưng" và thúc giục Tổng thống Barack Obama "phản đòn" trước động thái của Nga - chuyển di hội nghị thượng đỉnh G-20 ra khỏi nước Nga. Có tin nói rằng, cuộc gặp dự định diễn ra trong tuần tới giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel với hai đồng cấp Nga cũng có thể được Mỹ coi xét lại. Người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney cho biết, Tổng thống Barack Obama không muốn vấn đề Edward Snowden làm hại quan hệ song phương, nhưng vẫn đãi đằng sự "khôn cùng thất vọng" trước quyết định của Moskva. Tổng thống Barack Obama từng điện đàm với Tổng thống Vladimir Putin ngay sau khi cựu nhân viên CIA Edward Snowden quyết định xin lánh nạn tại Nga. Ông Lon Snowden, bố đẻ Edward Snowden hy vọng, con trai sẽ được bảo vệ ở Nga và sẽ tới Moskva thời gian tới. Ông Lon Snowden cũng khuyên Edward Snowden nên ở lại Nga vì con trai sẽ không thể được xét xử công bằng ở Mỹ. Giới bình luận coi quyết định cho phép Edward Snowden lánh nạn ở Nga đang gây sóng gió mới trong quan hệ Nga-Mỹ. Có một chi tiết khá thú vị là trước thời điểm Edward Snowden nhận quyết định lánh nạn ở Nga, ngày 31/7, tờ The Guardian (Anh) tiết lộ chương trình giám sát của Cơ quan An ninh nhà nước Mỹ (NSA) mang tên Xkeyscore có thể truy hỏi bất cứ thông tin nào của người sử dụng Internet. Thông tin này do Edward Snowden cung cấp trước đó. Tờ The Guardian cho biết, nhờ XKeyscore, Mỹ đã bắt giữ hơn 300 phần tử khủng bố. Theo tờ Le Monde (Pháp), chương trình XKeyscore có thể biết nội dung thư điện tử và người nhận thư; thông báo đàm luận qua Facebook; lịch sử truy cập; nội dung kiêng; mã số IP của người truy cập… Giới chuyên môn khuyến cáo, quyết định của Nga đang khiến Mỹ phải đối mặt với “hiệu ứng Edward Snowden”. Bởi sau Edward Snowden, hiện đã có thêm William Binney, cựu Giám đốc kỹ thuật Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA), một chuyên gia phân tách và giải mã. Theo William Binney, NSA đã dùng một trong các chương trình do ông viết mang tên Thin Thread để giám sát tất thảy công dân Mỹ và được biết dưới cái tên Stellar Wind |
Thứ Sáu, 2 tháng 8, 2013
Gia tăng bít tất tay Moskva - Washington
