Thứ Năm, 1 tháng 8, 2013

Lãi suất giảm: Chưa phải cú hích lớn cho nền tốt kinh tế!

Chính sách lãi suất hiện liệu có cản ngăn sự phát triển?

2013 là năm quan trọng khi kinh tế vĩ mô đã ổn định với lãi suất đã giảm mạnh và thị trường tài chính đi vào trật tự. Tuy nhiên, các thông tin và chỉ số phát triển kinh tế vẫn là nỗi lo lớn. Chính sách lãi suất giờ liệu có cản ngăn sự phát triển?

Trần lãi suất huy động cần phải giảm về 5% để có thể đạt mục tiêu giảm mạnh lãi suất cho nền kinh tế. Với mức lên giá 20% của VND gần đây do neo chặt tỷ giá với USD khi USD đang lên giá với các đồng bạc khác, lạm phát dự định vào khoảng 8% thì người gửi vẫn sẽ để tiền trong ngân hàng. Thực tiễn, khi lãi suất huy động giảm xuống 7%, các nhà băng vẫn có số dư huy động tăng khá tốt. Trần lãi cho vay sẽ được đưa về 8% với mức chênh lệch 3% dành cho uổng hoạt động ngân hàng.

Lần trước hết Việt Nam có một thị trường tài chính lành mạnh và thứ tự từ tháng 7/2013 khi NHNN tất toán thị trường kinh doanh vàng của các ngân hàng thương mại. Bên cạnh đó, dự trữ ngoại tệ lớn và kiểm soát được mức độ và lượng USD trong nền kinh tế là một thành công đáng cổ vũ của NHNN.

Một tác động lớn của mức lãi suất huy động 5% là sẽ có một lượng vốn VND sẽ rút ra khỏi ngân hàng để tìm nơi đầu tư. Trong ngắn hạn, sẽ có một lượng VND được rút ra khỏi ngân hàng để đi vào các kênh khác. Với lạm phát các năm tới sẽ vào khoảng dưới 5%, là mức lạm phát tối ưu để phát triển nền kinh tế Việt Nam theo quan điểm của các chuyên gia chính phủ, thì nguồn vốn VND sẽ quay trở lại ngân hàng trong trung và dài hạn.


Ảnh: TL

Vẫn chỉ là cú hích nhỏ!

Tuy nhiên các ý kiến cũng lo ngại, việc giảm trần lãi suất tiền gửi có thể tạo ra một cú hích cho tăng trưởng tín dụng, nhưng chỉ là một cú hích nhỏ tới nền kinh tế. Việc làm ý nghĩa hơn là những canh tân nhằm giải quyết nợ xấu trong hệ thống nhà băng và nâng cao chừng độ hiệu quả của các doanh nghiệp. Hai vấn đề lớn vướng nhất bây giờ trong việc khơi thông tín dụng, thúc đẩy tăng trưởng là nợ xấu và hàng tồn kho vẫn chưa xử lý được.

Theo các chuyên gia, nợ xấu của hệ thống ngân hàng, theo mỏng đến cuối tháng 5/2013 còn 4,65%, tương đương với khoảng 140.000 tỷ đồng, bên cạnh đó còn khoảng 270.000 tỷ đồng đã được cơ cấu nợ (theo Quyết định 780), ứng 10% tổng dư nợ nền kinh tế. Nếu không có chính sách này, khoảng 10% nợ đã thành nợ xấu. Thời kì qua, các nhà băng đã trích lập đề phòng rủi ro khoảng 70.000 tỷ đồng để giải quyết nợ xấu. Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ nợ xấu chưa được xử lý triệt để, nó vẫn không thu hồi được, mà bản chất chỉ chuyển trên sổ sách. Như vậy, hiện có gần 500.000 tỷ đồng nợ xấu vẫn tồn tại trong nền kinh tế. Khi không giải quyết được số nợ này thì việc khơi thông vốn cho nền kinh tế khó thành hiện thực, bởi DN vướng phải nợ xấu sẽ khó có thể được ngân hàng tiếp kiến cho vay vốn. Bên cạnh đó tài sản bảo đảm các khoản vay cũng nằm hết tại ngân hàng, nên chi nhiều DN không còn tìm đâu ra tài sản đảm bảo để thế chấp, tiếp chuyện vay vốn.

Lý do quan yếu nữa hiện giờ đầu ra của các DN không có. Tổng cầu yếu khiến cho sinh sản đình đốn, không có đầu ra và nhu cầu về vốn thấp. Theo tổng cục thống kê, trong 5 tháng đầu năm, sức cầu vẫn yếu ớt, tổng mức bán buôn hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ nguyên tố giá cả chỉ tăng 4,8%, một mức tăng rất thấp, chưa bằng một nửa so với bình quân nhiều năm trước. Trên thực tại, thời kì qua lãi suất cho vay đã hạ đáng kể, giúp cho các DN có điều kiện tiệp cận vốn dễ dàng hơn, tuy nhiên vấn đề không còn phụ thuộc vào lãi suất nữa. Với các DN điều họ cần nhất giờ chính là đầu ra, nhưng sức mua của thị trường yếu khiến cho hoạt động sinh sản kinh dinh chưa cải thiện, kéo theo nhu cầu vay vốn giảm.

Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tổng phương tiện tính sổ tăng 7,5% đến 7,8% trong 6 tháng đầu năm như vậy tiền gửi chính yếu vẫn nằm trong nhà băng, chưa đến được sản xuất kinh dinh. Tăng trưởng tín dụng từ đầu năm tới nay mới đạt 3%, nếu tính cả nhân tố lạm phát thì vẫn đang ở mức âm. Giải quyết tốt nợ xấu, tăng tiêu dùng tăng, sinh sản mới có thể tăng lên. Nếu không lãi suất cho vay có hạ xuống 0% thì cũng khó xúc tiến tăng trưởng kinh tế.

Linh Giang