Bảo vệ quyền con trẻ: Đừng chạy theo thành tích

TS Hoàng Văn Mạnh Nhiều khoảng trống về pháp lý PV:Xin ông cho biết đôi nét về công tác bảo vệ, coi sóc trẻ mỏ giờ ở nước ta? TS Hoàng Văn Mạnh:"con nít bữa nay, thế giới ngày mai”, "Hãy dành những gì tốt đẹp nhất cho con trẻ”... Là những khẩu hiệu được các địa phương tuyên truyền khá rầm rộ. Song từ con số thống kê của Cục Bảo vệ và coi sóc trẻ mỏ (Bộ LĐTB & XH) cho thấy một thực tiễn đáng buồn. Chỉ tính riêng năm 2012 đã có gần 1.000 trường hợp bị lạm dụng dục tình. Số con trẻ bị chết do các tai nạn thương tích như chết trôi, liên lạc, bom mìn… vẫn cao gấp 8 lần so với các nước trong khu vực. Đáng lo ngại vẫn còn 25.000 trẻ con phải lao động trong điều kiện vất vả, độc hại và hiểm. Thời gian gần đây liên tục xảy ra những vụ án vì mâu thuẫn gia đình, bố hoặc mẹ đã tước đi quyền sống của con mình. Theo ông, đâu là nguyên do? - Đây chính là nỗi bức xúc lớn từng lớp. Ba má là người săn sóc và bảo vệ an toàn nhất cho trẻ thì lại chính là thủ phạm, là người vi phạm quyền trẻ nít. Việt Nam là một trong những quốc gia trước tiên dự Công ước liên hiệp quốc về quyền trẻ con cũng như đã chuẩn y các Nghị định thư bổ sung. Cùng với đó, hệ thống luật pháp về BVCSGD trẻ em đã được điều chỉnh để đáp ứng những vấn đề nảy sinh và hài hòa với luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, vẫn thiếu những quy định, chế tài cụ thể về ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại, bạo lực đối với trẻ mỏ. Tại sao bố (mẹ) lại nỡ bắt con mình chết? Vì nhận thức về quyền trẻ nít chưa đúng. Vẫn còn mang nặng tư tưởng "con mình đẻ ra nên mình có quyền”. Về phía tầng lớp, nhiều người vẫn không dám can thiệp vì cho rằng: "con người ta, muốn đánh, muốn chửi là quyền của họ”. Có ý kiến cho rằng, nếu nâng tuổi trẻ mỏ lên dưới 18 sẽ làm gia tăng tầy vị thành niên. Ông nghĩ sao về điều này? - Trước thực trạng gia tăng tù vị thành niên, đã có không ít quan điểm đề xuất hạ tuổi chịu nghĩa vụ hình sự xuống còn 13 tuổi thay vì 14 tuổi như hiện nay. Theo tôi việc tăng hay giảm tù nhân vị thành niên không phụ thuộc vào khung hình phạt mà phụ thuộc công tác giáo dục và chăm nom trẻ mỏ. Khi xảy ra vụ việc do trẻ vị thành niên ta thường lên án và coi đó hiện tượng đáng báo động nhưng lại không suy xét duyên cớ cỗi rễ của hành vi đó có từ đâu? Trong quá trình tiến hành lấy ý kiến của trẻ mỏ xung quanh việc sửa đổi Luật Bảo vệ và chăm sóc trẻ thơ, có khá đông trẻ em kiến nghị Luật nên quy định: Bố, mẹ và Nhà trường phải học Công ước về Quyền con trẻ và Luật Bảo vệ con trẻ. Không tình cờ mà các em lại đề xuất như vậy. Việc nâng độ tuổi trẻ nít lên dưới 18 tuổi là rất cấp thiết bởi hiện Việt Nam là nước độc nhất trong khối ASEAN, và 1 trong 4 nước châu Á chưa nâng độ tuổi trẻ nít lên dưới 18 tuổi. Trong khi đó, Việt Nam là nhà nước trước hết ở khu vực châu Á và thứ 2 trên thế giới ký, duyệt y Công ước LHQ về quyền trẻ thơ (CRC) với quy định con nít là người dưới 18 tuổi. Xin trân trọng cảm ơn ông! Lê Bảo(thực hành)